Hỏi: Tôi nghe đồn một số người dấm chuối bằng thuốc diệt chuột hay “hoa quả thúc chín tố” gì đó do Trung Quốc sản xuất. Xin hỏi lời đồn trên thực hư ra sao? Nếu chuối được dấm bằng loại thuốc đó, khi ăn vất vỏ đi liệu còn nguy hiểm không?(Phạm Châu Giang, Hưng Yên)
Trả lời:
Trả lời:
Hầu hết các loại trái cây đều được thu hái khi chưa chín hoàn toàn và sau một thời gian (dài ngắn khác nhau tùy thuộc vào loại trái cây và điều kiện môi trường - quan trọng nhất là nhiệt độ và độ ẩm) mà trái cây trở nên chín hoàn toàn. Đó là quá trình chín sau thu hoạch.
Nếu quả càng chín già, thời gian hoàn thành chín sau thu hoạch càng ngắn. Vì thế không nên thu hái khi quả còn non. Trong quá trình chín sau thu hoạch, trái cây thoát ra một lượng hơi nước và nhiệt khá lớn, nếu chồng chất chúng lên nhau dễ gây ra thối, nẫu. Nhiệt độ môi trường cao cũng thúc đẩy quá trình chín sau thu hoạch xảy ra mạnh hơn.
Để trái cây có chất lượng tốt nhất, nên tạo điều kiện để chúng chín sau thu hoạch trong điều kiện môi trường tự nhiên và được điều chỉnh điều kiện vi khí hậu với nhiệt độ, độ ẩm thích hợp là tốt nhất.
Tuy nhiên để thúc đẩy quá trình chín sau thu hoạch (cho trái cây chín mau hơn) người ta có thể dùng nhiều hoá chất khác nhau. Trước đây, người ta thường dùng đất đèn sinh ra khí axetylen (C2H2) có tác dụng thúc đẩy quá trình chín sau thu hoạch. Các loại trái cây hay được dấm bằng đất đèn hồi đó có cà chua, chuối. Nhưng nay đất đèn ít được dùng.
Thuốc diệt chuột – Không bao giờ
Các hoá chất diệt chuột như kẽm phosphur (Zn3P2), các hợp chất Ason (As2O3), Warfarin, v.v…, rất độc và có thể gây chết người khi ăn phải. Chúng cũng không có tác dụng thúc đẩy quá trình chín sau thu hoạch của trái cây. Vì thế khẳng định rằng việc nghe đồn dùng thuốc diệt chuột để dấm chuối hoặc các loại trái cây như bạn hỏi là hoàn toàn không có.
Còn việc dùng hoá chất do Trung Quốc sản xuất để dấm chuối hoặc các loại trái cây khác cho mau chín là có thật. Loại hoá chất này có tên theo phiên âm là HOA QUẢ THÚC CHÍN TỐ (HQTCT) - một hợp chất hữu cơ do nhiều xí nghiệp khác nhau ở Trung Quốc sản xuất. Loại nhập (lậu) sang nước ta có bán trên thị trường được đóng trong lọ 5ml.
Loại thuốc này có khả năng ăn mòn kim loại, có chất kích thích đối với mặt và da nên chú ý ngăn tránh sự tiếp xúc trực tiếp với thuốc. Sự phân giải của thuốc sẽ mất tác dụng khi pha trộn với chất kiềm. Qua kết quả thử nghiệm ở Việt Nam, các nhà khoa học rút ra các kết luận sau:
- HQTCT là một chất có tính acid và dễ bị ô xy hoá khi để ngoài không khí.
- Trái cây được thúc chín bằng HQTCT mau chín, cho màu sắc và cảm quan bên ngoài vỏ đẹp. Nhưng ăn thì chất lượng và hương vị thua xa so với để chín tự nhiên.
- Trái cây được thúc chín bằng HQTCT mau bị thối, nẫu hơn nhiều so với để chín tự nhiên.
- Mặc dù được quảng cáo là ít độc, nhưng đã nhúng hoá chất thì ít nhiều đều có hại cho sức khoẻ, kể cả chỉ nhúng ngoài vỏ. Tốt nhất là không nên dùng.
BS Hoài Hương