Sau khi bị tắt kinh, cân lượng lên vù vù, vì sao?
Đó là câu hỏi rất thông thường của phụ nữ tới thời kỳ mãn kinh. Ở tuổi này phụ nữ sẽ xồ xề, mập ra và sẽ phải đối diện nhiều nguy cơ như bệnh cao huyết áp, bệnh cao mỡ. Nguy hiểm hơn là kích thích tố insulin không còn tác dụng mạnh dễ sinh ra bệnh tiểu đường.
Sau khi hết kinh, estrogen sản xuất yếu và lượng cholesterol, nhất là cholesterol xấu (LDL) trong máu tăng cao. Và đó là nguyên nhân dễ sinh bệnh tim mạch (coronary heart disease)
Vài xác xuất mập của phụ nữ khi mãn kinh:
Bình thường phụ nữ khi lớn tuổi, cứ 10 năm tỉ lệ mập sẽ từ từ lên cao. Đặc biệt là tới thời kỳ tắt kinh, cân lượng sẽ tăng lên thật nhiều. Trong 3 năm đầu, phần lớn cân lượng tăng khoảng 5 kg(Trong trường hợp ngoại lệ, khoảng 3 phần trăm bệnh nhân sẽ bị cân lượng giảm đi khi tắt kinh). Sau đó khi tuổi tác lên cao hơn, sức nặng của cơ thể tăng dần, mỗi năm lên khoảng 500 gr.
Mỡ biến chuyển trong cơ thể như thế nào?
Tới thời kỳ hết kinh, mỡ tích tụ mỗi lúc mt nhiều trong cơ thể. Về phương diện y học, tăng mỡ bụng quá cỡ là điều đáng lưu ý. Bụng bự là báo hiệu của vài loại bệnh nguy hiểm như tiểu đường loại 2, cao mỡ trong máu, cao huyết áp, vài thứ ung thư và bệnh tim mạch.
Vì sao bị mập?
Mập khi mãn kinh có vẻ liên hệ tới vấn đề sinh lý và tâm tính thay đổi, tuổi tác, hơn là do kích thích tố trong cơ thể thay đổi. Quan trọng nhất là bởi vấn đề thiếu tập thể dục. Thiếu thể dục trong thời kỳ tắt kinh sẽ làm cân lượng tăng lên, mập phì.
Chương trình khảo cứu gần đây (The Women’s Healthy Lifestyle Project) trong quãng thời gian từ 1992 tới 1998 cho thấy: Phụ nữ ăn uống kiêng cữ, tập thể dục, trong 6 tháng đầu, giảm được 10 cân (lb). Mỡ, cholesterol tổng quát và cholesterol xấu (LDL) đều giảm, huyết áp xuống thấp và đường trong máu cũng sẽ giảm.
Nếu vẫn tiếp tục tập thể dục thì một năm sau, 80 phần trăm phụ nữ sẽ xuống cân lượng giảm dưới mức trung bình (baseline weight). Vòng háng sẽ nhỏ lại. Mỡ tan trong cơ thể.
Sau đây là những lời khuyên cho phụ nữ tới thời kỳ mãn kinh. Mục đích chính là để giúp giảm cân hay giảm mập:
Giảm calories hàng ngày (khoảng 1000 tới 1200 calories cho phụ nữ).
Giảm mỡ trong đồ ăn (khoảng 30 phần trăm tổng số lượng calories).
Tập thể dục nhiều hơn (ít ra là 30 phút mỗi ngày).
Đọc thêm tài liệu giảm mỡ, giảm mập
Nếu ăn uống lành mạnh, đúng tiêu chuẩn và tập thể dục đều đặn không những sẽ giúp phụ nữ giảm mập, người thon thả, giảm vòng háng, mà còn phòng ngừa được nhiều chứng bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, mỡ cao trong máu. Nói chung, sẽ giảm cơ nguy bệnh tim mạch, giúp phụ nữ sống lâu, trường thọ.
(Cập Nhật: Trong một nghiên cứu gần đây cho biết kích thích tố phụ nữ đóng vai trò quan trọng khi phụ nữ hết kinh. Hay nói cách khác mập phát hiện đúng lúc chấm dứt chu kỳ kinh nguyệt và là lúc kích thích tố estrogen và progesterone từ buồng trứng phụ nữ thuyên giảm. Vậy, kích thích tố phụ nữ thuyên giảm là nguyên nhân gây bệnh mập phì. Mức estrone của phụ nữ mập phì sau khi mãn kinh tăng cao 40% hơn phụ nữ không mập phì sau khi hết kinh (Estrone là một trong 3 loại estrogens).
Phụ nữ thường ăn vặt ban đêm thêm lý do khác khiến phụ nữ mập phì.
Kết quả một nghiên cứu khác khuyến cáo phụ nữ mập sau khi mãn kinh tăng cao nguy cơ ung thư vú, so sánh vơí phụ nữ mãn kinh cân lượng bình thường. Mập tăng cao nguy cơ bệnh tiểu đường, tai biến mạch máu não, bệnh tim, bênh khớp xương và một số chứng bệnh ung thư. Ngược lại, tế bào mỡ có khả năng hấp thụ hay tiết kích thích tố nữ estrogens cho nên mập phì sau khi mãn kinh chậm phát hiện triệu chứng bệnh lãng quên Alzheimer).
Bác sĩ Trần mạnh Ngô ( Y Dược Ngày Nay )
